Cách lựa chọn màng bơm phù hợp với từng loại chất lỏng

Cách lựa chọn màng bơm phù hợp với từng loại chất lỏng

Trong hệ thống bơm màng, màng bơm là bộ phận quan trọng bậc nhất – nơi tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng và chịu tác động cơ học trong quá trình vận hành. Việc lựa chọn màng bơm không phù hợp không chỉ làm giảm hiệu suất hoạt động mà còn có thể dẫn đến hỏng hóc thiết bị, rò rỉ chất nguy hiểm, thậm chí gây gián đoạn cả dây chuyền sản xuất.

Lợi ích khi chọn đúng màng bơm

• Đảm bảo hiệu suất vận hành tối ưu, tránh hao hụt năng lượng.
• Kéo dài tuổi thọ màng và giảm thiểu chi phí vận hành.
• Tránh tình trạng rò rỉ chất độc hại, mất an toàn.
• Tiết kiệm chi phí bảo trì và thời gian thay thế.

Mục tiêu bài viết: Cung cấp hướng dẫn chi tiết và thực tế để giúp người dùng lựa chọn đúng loại màng bơm cho từng loại chất lỏng cụ thể.

Các yếu tố chính cần cân nhắc khi lựa chọn màng bơm

Để lựa chọn màng bơm phù hợp với từng loại chất lỏng, cần xem xét kỹ lưỡng các yếu tố như vật liệu, độ nhớt, nhiệt độ và khả năng chịu mài mòn của chất lỏng. Mỗi loại chất lỏng có những đặc tính hóa học và vật lý riêng, do đó việc chọn đúng vật liệu màng bơm sẽ giúp đảm bảo hiệu quả hoạt động và tuổi thọ của bơm.

1. Vật liệu

• Chất lỏng ăn mòn (axit, kiềm): Nên chọn các loại màng bơm làm từ vật liệu có khả năng chống ăn mòn cao như PTFE, PVDF, hoặc PP.
• Chất lỏng không ăn mòn: Có thể sử dụng các loại màng bơm làm từ cao su, hoặc các vật liệu khác phù hợp với tính chất của chất lỏng.
• Chất lỏng có độ nhớt cao: Cần chọn màng bơm có khả năng chịu được áp lực và ma sát lớn, có thể là màng bơm bằng cao su hoặc các vật liệu chịu mài mòn khác.

>>> Xem thêm: https://bommanggodo.com/bom-hoa-chat/

2. Tính chất hóa học của chất lỏng

• Độ pH: Phân biệt axit mạnh, bazơ mạnh hay trung tính để chọn vật liệu không bị phân hủy.
• Khả năng ăn mòn: Ví dụ axit sulfuric, xút (NaOH) có thể làm hỏng màng thông thường.
• Sự tương thích hóa học: Mỗi loại vật liệu màng có bảng tương thích riêng, cần tra cứu để đảm bảo không phản ứng với chất lỏng.

3. Nhiệt độ chất lỏng

• Một số vật liệu như PTFE có thể chịu đến 100-120°C, trong khi Santo chỉ ở mức trung bình 80°C.
• Nhiệt độ cao có thể làm mềm, biến dạng hoặc giảm tuổi thọ của màng.
• Mỗi loại màng bơm có một khoảng nhiệt độ hoạt động nhất định. Cần chọn loại màng bơm có khả năng chịu được nhiệt độ của chất lỏng cần bơm.
• Nhiệt độ cao có thể làm giảm tuổi thọ của màng bơm, vì vậy cần lưu ý đến yếu tố này khi lựa chọn.

4. Độ nhớt và hàm lượng chất rắn

• Độ nhớt cao: Cần màng có khả năng đàn hồi tốt, đẩy lưu lượng ổn định.
• Chất rắn lơ lửng (bùn, hạt mài mòn): Yêu cầu màng có khả năng chịu mài mòn cao như màng Santo.

5. Áp suất và điều kiện làm việc

• Mỗi loại màng chỉ hoạt động ổn định trong áp suất giới hạn nhất định (ví dụ: dưới 7 bar).
• Cần tính toán áp suất tối đa, tránh làm vỡ màng.

6. Yêu cầu về vệ sinh và an toàn

• Trong ngành thực phẩm, dược phẩm, chỉ được sử dụng màng đạt chuẩn FDA (ví dụ: tiêu chuẩn 21 CFR 177 của FDA).
• Chất lỏng độc hại hoặc dễ cháy nổ cần màng chống tĩnh điện, không thấm hút, chống rò rỉ.
• Đối với các ứng dụng trong ngành hóa chất, cần xem xét tính tương thích của vật liệu màng bơm với các loại hóa chất cụ thể.

7. Khả năng chịu mài mòn

• Nếu chất lỏng chứa các hạt rắn hoặc có tính mài mòn, cần chọn loại màng bơm có khả năng chịu mài mòn tốt để tránh bị hư hỏng nhanh chóng.
• Các loại màng bơm có cấu tạo nhiều lớp hoặc có lớp lót chịu mài mòn có thể là lựa chọn tốt trong trường hợp này.

8. Chi phí và tuổi thọ mong muốn

• Chọn vật liệu màng vừa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, vừa tối ưu chi phí tổng vòng đời (LCC).
• Đôi khi đầu tư ban đầu cao hơn lại mang lại hiệu quả kinh tế dài hạn.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn bảo trì, vệ sinh và thay thế màng bơm

Ví dụ:

• Bơm hóa chất ăn mòn: Nên chọn màng bơm Teflon (PTFE) hoặc super teflon cho các loại axit mạnh như HCl, H₂SO₄.
• Bơm chất lỏng có độ nhớt cao: Có thể chọn màng bơm Santo với Teflon có độ đàn hồi tốt.
• Bơm bùn: Nên chọn màng bơm Santo có khả năng chịu mài mòn tốt và có thể bơm được các chất lỏng có lẫn hạt rắn.

Việc lựa chọn màng bơm phù hợp không chỉ giúp đảm bảo hiệu quả hoạt động của bơm mà còn giúp tiết kiệm chi phí bảo trì và thay thế.

Các loại vật liệu màng bơm phổ biến và ứng dụng

>>> Xem thêm: Làm sao để lựa chọn dòng máy bơm màng hóa chất phù hợp

Quy trình lựa chọn màng bơm phù hợp

1. Xác định tính chất chất lỏng
   Ghi rõ: Tên hóa chất, nồng độ, pH, độ nhớt, có chất rắn không, nhiệt độ, độ nguy hiểm (độc, dễ cháy…).
2. Đánh giá điều kiện làm việc
   Nhiệt độ môi trường, áp suất, chu kỳ vận hành (liên tục hay gián đoạn).
3. So sánh với bảng tương thích hóa học
   Đảm bảo chất lỏng không gây phản ứng phá hủy vật liệu màng.
4. Cân nhắc tiêu chuẩn và chi phí
   • Có cần đạt chuẩn vệ sinh?
   • Ngân sách cho màng bơm bao nhiêu?
   • Ưu tiên tuổi thọ cao hay dễ thay thế?

Những lưu ý quan trọng khác

• Nhiệt độ càng cao, khả năng kháng hóa chất càng giảm → cần bù trừ yếu tố này khi chọn vật liệu.
• Với hỗn hợp chất lỏng, hãy dựa trên thành phần ăn mòn mạnh nhất hoặc nhiệt độ cao nhất.
• Bảo trì định kỳ giúp phát hiện sớm màng xuống cấp, tránh vỡ đột ngột.
• Không thay vật liệu màng tùy tiện: dễ dẫn đến rò rỉ, cháy nổ hoặc phá hủy hệ thống.

Việc chọn màng bơm không chỉ đơn thuần là chọn theo giá – mà cần dựa trên đặc tính chất lỏng, điều kiện vận hành, yêu cầu vệ sinh và độ bền mong muốn. Một lựa chọn chính xác sẽ giúp:

• Tối ưu hóa hiệu suất bơm.
• Kéo dài tuổi thọ thiết bị.
• Giảm chi phí bảo trì.
• Đảm bảo an toàn cho con người và hệ thống.

Luôn tham khảo bảng tương thích hóa học và nhận tư vấn từ các chuyên gia kỹ thuật từ GODO Việt Nam khi có thắc mắc để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, bền vững và an toàn.

Nguyễn Cường GODO

Nguyễn Cường GODO đang là chuyên viên kỹ thuật GODO Việt Nam kinh nghiệm 10 năm làm việc trong lĩnh vực máy bơm màng. Am hiểu nguyên lý hoạt động, cấu tạo và ứng dụng của các loại máy bơm màng khí nén, bơm màng điện, bơm màng hóa chất, bơm thực phẩm, v.v.