Khi nào chọn bơm màng khí nén – Khi nào chọn bơm màng điện?
Bơm màng (bơm bơm màng khí nén hay bơm màng điện) là dòng bơm thể tích tự mồi rất phổ biến trong công nghiệp nhờ khả năng bơm được đa dạng lưu chất từ nước sạch đến hóa chất ăn mòn mạnh, bùn đặc, chất có hạt rắn. Tuy nhiên, giữa hai phiên bản khí nén (air operated) và điện (electric driven) có sự khác biệt lớn về nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm và ứng dụng thực tế. Việc chọn đúng loại bơm sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, giảm chi phí vận hành lâu dài và quan trọng nhất là đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Khi nào nên chọn bơm màng khí nén (AODD Pump)?
Bơm màng khí nén là lựa chọn hàng đầu trong các trường hợp sau:
a. Môi trường có nguy cơ cháy nổ cao (ATEX, khu vực Zone 1, Zone 2)
- Ngành dầu khí, trạm chiết rót xăng dầu, nhà máy sơn, nhà máy sản xuất dung môi, keo dán, rượu ethanol, hóa chất dễ bay hơi…
- Lý do: Bơm khí nén hoạt động hoàn toàn bằng khí nén, không sinh tia lửa điện, không có motor điện nên đạt chứng nhận chống nổ Ex bản chất (intrinsically safe). Đây là giải pháp an toàn tuyệt đối khi các loại bơm điện thông thường bị cấm sử dụng.
b. Bơm hóa chất ăn mòn mạnh, chất lỏng có hạt rắn hoặc cần chạy khô thường xuyên
- Bơm màng khí nén có thể chạy khô hàng giờ mà không hỏng, tự mồi đến 8-9 mét, bơm được hạt rắn kích thước lớn (đến Ø10mm tùy model).
- Rất phổ biến trong xử lý nước thải, bơm bùn khoáng sản, bơm bột màu, bơm keo…
c. Khu vực không có điện hoặc nguồn điện không ổn định
- Hầm lò, tàu biển, giàn khoan, kho hóa chất ngoài trời, công trường xa…
- Chỉ cần có máy nén khí di động hoặc bình khí nén là bơm hoạt động được.
d. Yêu cầu bảo trì nhanh, chi phí thấp
- Cấu tạo cực kỳ đơn giản: chỉ có 1 trục chính, 2 màng, vài van một chiều.
- Thợ kỹ thuật thông thường có thể thay màng, sửa chữa tại chỗ trong vòng 15–30 phút mà không cần tháo cả cụm bơm.
Khi nào nên chọn bơm màng điện (EODD Pump)?
Bơm màng điện xuất hiện sau và ngày càng được ưa chuộng trong các ứng dụng sau:
a. Cần vận hành liên tục 24/7 với lưu lượng ổn định và chính xác
- Dây chuyền sản xuất tự động, bơm định lượng phụ gia, bơm keo trong sản xuất gỗ ván, bơm chất tạo bọt trong sản xuất nhựa xốp…
- Có thể gắn biến tần để điều chỉnh tốc độ chính xác 0-100%, lưu lượng rất đều.
b. Muốn tiết kiệm chi phí năng lượng dài hạn
- Hiệu suất chuyển đổi năng lượng của motor điện (80–95%) cao hơn rất nhiều so với hệ thống khí nén (thường chỉ 20–30% sau khi tính tổn hao từ máy nén khí).
- Với các nhà máy vận hành 8–16 giờ/ngày, chi phí điện của bơm màng điện thường chỉ bằng 1/4–1/5 so với bơm khí nén cùng lưu lượng.
c. Ứng dụng thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm, nước sạch
- Hoạt động êm ái (không có tiếng xì xì của khí nén), sạch sẽ, không có nguy cơ rò rỉ dầu từ máy nén khí vào lưu chất.
- Nhiều model đạt chứng nhận FDA, 3A Sanitary, EHEDG.
d. Đã có sẵn nguồn điện ổn định và môi trường không có nguy cơ cháy nổ
- Nhà máy trong khu công nghiệp, dây chuyền sản xuất hiện đại, không cần đầu tư thêm hệ thống máy nén khí phức tạp.
>>> Xem thêm: Ứng dụng của máy bơm màng điện
Cách chọn vật liệu bơm màng phù hợp (áp dụng cho cả 2 loại)
Tuổi thọ và độ an toàn của bơm màng phụ thuộc 90% vào việc chọn đúng vật liệu tiếp xúc lưu chất:
| Ứng dụng | Thân bơm khuyến nghị | Màng khuyến nghị |
|---|---|---|
| Dung môi, sơn, keo, phụ gia, bùn thải | Nhôm, Inox 316 | Teflon |
| Hóa chất ăn mòn mạnh (HCl, H2SO4, NaOH đậm đặc) | Nhựa PP, PVDF | Teflon |
| Thực phẩm, sữa, nước giải khát, mật rỉ đường, dầu ăn | Inox 316L đánh bóng | Teflon |
| Bùn đặc, xi măng loãng, nước thải có cặn lớn | Gang, Nhôm | Teflon |
| Bơm bột màu, bột giấy | Nhôm hoặc Inox | Teflon |
Lưu ý quan trọng:
- Với hóa chất cực mạnh (axit nitric đặc, nước cường thủy…), nên chọn loại Full Teflon hoặc PVDF + Teflon.
- Với thực phẩm nên chọn màng trắng (Teflon hoặc Santoprene) để dễ phát hiện rách màng.
| Ngành sản xuất | Loại bơm phù hợp | Lý do |
|---|---|---|
| Sơn – mực in | Bơm khí nén | Môi trường dễ cháy, dung môi bay hơi |
| Hóa chất | Bơm khí nén | Chống cháy nổ, bơm được axit – dung môi |
| Dầu khí, xăng dầu | Bơm khí nén | An toàn tuyệt đối, không dùng điện |
| Khoáng sản – xây dựng | Bơm khí nén | Bơm bùn, chất đặc, dùng ngoài công trường |
| Thực phẩm – đồ uống | Bơm điện | Lưu lượng ổn định, dễ vệ sinh |
| Dược – mỹ phẩm | Bơm điện | Kiểm soát chính xác lưu lượng |
| Xử lý nước thải | Bơm điện | Chạy liên tục, tiết kiệm năng lượng |
| Sản xuất keo – hóa chất đặc | Bơm điện (có hộp số) | Cần lực kéo lớn, bơm chất nhớt cao |
| Bao bì – in ấn | Bơm khí nén | Bơm mực – dung môi an toàn |
Khi nào nên chọn bơm màng khí nén, khi nào nên chọn bơm màng điện
| Tiêu chí | Bơm màng khí nén | Bơm màng điện | Nên chọn loại nào? |
|---|---|---|---|
| Môi trường cháy nổ | ✓ Tốt nhất | ✗ Không dùng được | Khí nén |
| Chạy khô, bơm hạt rắn | ✓ Xuất sắc | ○ Trung bình | Khí nén |
| Vận hành liên tục 24/7, chính xác | ○ Trung bình | ✓ Tốt nhất | Điện |
| Tiết kiệm năng lượng dài hạn | ✗ Rất tốn khí | ✓ Tiết kiệm 70–80% | Điện |
| Chi phí đầu tư ban đầu | ✓ Rẻ hơn | ✗ Cao hơn | Khí nén |
| Tiếng ồn | Ồn (70–90 dB) | Rất êm (<65 dB) | Điện |
| Bảo trì | Dễ, nhanh | Phức tạp hơn | Khí nén |
Chọn bơm màng khí nén khi: môi trường nguy hiểm cháy nổ, bơm hóa chất mạnh, cần chạy khô, khu vực không có điện ổn định.
Chọn bơm màng điện khi: cần vận hành liên tục, chính xác, tiết kiệm điện, môi trường thực phẩm – mỹ phẩm – nước sạch, đã có sẵn nguồn điện tốt.
Chọn đúng loại bơm + đúng vật liệu → Doanh nghiệp sẽ:
- Vận hành an toàn 100%
- Giảm tối đa chi phí bảo trì, thay thế
- Kéo dài tuổi thọ thiết bị lên 5–10 năm
- Tối ưu hiệu suất sản xuất và giảm tổng chi phí sở hữu
Nếu quý khách đang phân vân model cụ thể cho ứng dụng của mình, hãy cung cấp thêm thông tin lưu chất, lưu lượng, áp suất, môi trường làm việc… GODO Việt Nam sẽ tư vấn chi tiết model và báo giá chính xác nhất!
Nguyễn Cường GODO đang là chuyên viên kỹ thuật GODO Việt Nam kinh nghiệm 10 năm làm việc trong lĩnh vực máy bơm màng. Am hiểu nguyên lý hoạt động, cấu tạo và ứng dụng của các loại máy bơm màng khí nén, bơm màng điện, bơm màng hóa chất, bơm thực phẩm, v.v.
